Vücuttaki serbest radikallerle savaşan, enerji veren, sakinleştiren ve tadıyla çok sevilen içeceklerimizden biridir boza. Özellikle kış aylarında aklımızdan hiç çıkmaz; yoğun kıvamıyla içmelere doyamayız.
Sokağa çıktığınızda bir de bozacı gördüyseniz o gün şansınızın yaver gittiğinden emin olabilirsiniz. Kısa bir duraklamadan sonra karnınız doyunca bozanın keyfi bitsin istemezsiniz. Ham maddesi darıdır bozanın, tadına ilk başta alışmak zaman alabilir. Seveni de vardır, sevmeyeni de. Sevenler tiryaki olmuşlar 365 gün bozanın peşine düşmüşlerdir.
Yanlış bilinir; genellikle bozanın sıcak içildiği düşünülür. Halbuki kış aylarının vazgeçilmezi olsa da boza soğuk içilir. Yanında sarı leblebiyle arttırır lezizliğini tarçınla da bütünleşir. Boza mayalı olduğundan durdukça ekşir; bu nedenle genellikle tazeyken tüketilir. Ancak bozanın ekşiliğine bayılanlar da vardır ve onlar için bozayı bekleterek içmek tercih sebebidir.
Tarihi Osmanlı İmparatorluğu’na dayanan ve geleneksel içeceklerimiz arasında yer alan boza sokaklarda karşımıza çıkar. Raflarda yerini alınca boza boza olmaktan çıkar. Boza anlam yüklenendir; çocukluktur, hasrettir. Kimi zaman para kazanabilmek için kış soğuğunda mahalle mahalle dolaşıp Booozaaaaa! diye bağıran amcanın emeği, kimi zaman ise çıtır leblebinin yarenidir. Boza geldi mi akla çekirdek aileyle yaşananlar düşer hafızaya; hüzünlendirir, gülümsetir ve özletir boza. Anılarla birleşince daha bir katmanlanır lezzeti; damaklara yapışır boza.
Boza seviyorsanız işini ehliyle yapan esnafları bulmanızı öneririz; buldunuz mu son damlasına kadar içeceksiniz. Henüz denemediyseniz ya da önyargılarınız varsa bozaya; eskisi gibi anlamlı olmaz ama; bozayı tek olsanız bile mutlaka denemelisiniz.
1. Vefa Bozacısı – İstanbul
2. Akman Boza – Ankara
3. Balaban Tatlıcısı – Tekirdağ
4. Şemikler Bozacısı – İzmir
5. Kara Kedi Bozacısı – Eskişehir
6. Öney Boza – Tekirdağ
7. Ali Koka Bozacısı – Adapazarı
8. Ömür Boza – Bursa
9. Damla Pastanesi - İstanbul
